Świat jest ciekawy: Tajemnice egipskich piramid

Do najciekawszych obiektów znajdujących się w Egipcie należą bez wątpienia piramidy. Już od bardzo dawna intrygowały i fascynowały one ludzi, zarówno naukowców, jak i turystów, wzbudzając podziw i zachwyt swoją doskonałością i wielkością. Są one jednym z siedmiu cudów świata starożytnego, a przy tym jedynym ocalałym z nich.
W całym Egipcie zbudowano łącznie 11 piramid. Największymi są trzy piramidy znajdujące się w Gizie – piramida Cheopsa (147 m wysokości), piramida Chefrena, syna Cheopsa (138 m wysokości) oraz piramida Mykerinosa, wnuka Cheopsa (65 m wysokości). Powstały one za czasów czwartej dynastii (2575 – 2465 p.n.e.). Towarzyszą im inne, mniejsze piramidy, które były przeznaczone na grobowce królowych i dostojników państwowych. Obok piramidy Chefrana znajduje się monumentalny posąg Sfinksa.
Piramidy w Gizie mają kształt ostrosłupa i kwadratową podstawę. Zbudowane są z sześciennych kamiennych bloków. Prawdopodobnie zostały one przytransportowane na tereny Gizy z innego regionu Egiptu, bowiem badania wykazały, iż w delcie Nilu minerał, z jakiego wzniesiono te budowle, nie występował.
Jedną z zagadek związanych z piramidami jest sposób, w jaki zostały zbudowane. Nie jest to do końca jasne. Patrząc na ich wielkość i potęgę, można wyciągnąć wnioski, że budowa była niewyobrażalnie wielkim i drogim przedsięwzięciem. Musiała trwać kilkadziesiąt lat i była dziełem najprawdopodobniej wielu tysięcy ludzi..
Jedynym zachowanym dokumentem na temat budowy piramid jest przekaz Herodota, greckiego historyka, który w roku 450 p.n.e. podróżował po Egipcie. Zainteresowany szczególnie piramidą Cheopsa, wypytywał o nią kapłanów. Według jego relacji najpierw zbudowano drogę, którą sprowadzano z gór libijskich nad Nil ogromne kamienie. Praca ta trwała 10 lat. Jednocześnie przygotowywano w tym czasie grobowce. Budowa właściwej piramidy trwała 20 lat. Do transportu ponad dwóch milionów kamiennych bloków służyła cała sieć kołowrotów, pochylni i dźwigni.
Szczególnie zadziwia konstrukcja budowli: kilkutonowe bloki poustawiane na sobie pod ściśle określonym kątem i tak dopasowane, by w miejscu łączenia kamiennych płyt nie było najmniejszej szczeliny.
Piramidy w Gizie budowane były jako kolosalne grobowce dla faraonów – władców starożytnego Egiptu. Miały one pełnić rolę twierdzy chroniącej ciało władcy, ale również zgromadzonych w grobowcu przedmiotów. Zgodnie bowiem z wierzeniami starożytnych Egipcjan, aby dusza zmarłego mogła wrócić do jego ciała i żyć dalej w świecie zmarłych, ciało musiało pozostać w nienaruszonym stanie. W tym właśnie celu zwłoki były poddawane mumifikacji.
Był to trwający 70 dni proces, w czasie którego usuwano zmarłemu organy wewnętrzne, zaś jego ciało moczono w specjalnych roztworach. Później polewano je żywicą w celu zakonserwowania zwłok. Następnie ciało namaszczano wonnościami i starannie owijano lnianymi bandażami, które mogły tworzyć nawet 20 warstw, po czym umieszczano w sarkofagu. W przypadku osób zamożnych mumie przyozdabiano biżuterią.
Ponieważ zmarły faraon musiał mieć zapewnione odpowiednie warunki do życia w wieczności, w grobowcach składano zapasy żywności oraz należące do niego przedmioty, stanowiące niewyobrażalne skarby. Dostępu do nich broniły rozmaite przeszkody, piramida była bowiem labiryntem pełnym zawiłych korytarzy, pułapek, zapadni, ślepo zakończonych szybów i zamurowanych chodników.
Prawdopodobnie także umiejscowienie piramid w Gizie miało związek z religią starożytnych Egipcjan. Znajdują się one na zachodnim brzegu Nilu, co można przypisać skojarzeniu znikającego na zachodzie słońca ze śmiercią. Ciekawostką jest również fakt, iż podstawy piramid niemal idealnie wyznaczają cztery kierunki świata.
Z piramidami wiąże się wiele tajemnic, jak również mitów, hipotez i teorii, nieraz wręcz fantastycznych, próbujących wyjaśnić owe zagadki.
Przede wszystkim dotyczą one samego powstania piramid. Zastanawiano się, czy Egipcjanie, wznosząc je, dysponowali jakąś nieznaną dziś technologią, umożliwiającą o wiele szybszą i wydajniejszą pracę.
Jedna z hipotez, próbująca wyjaśnić to zjawisko, zakładała, że tajemną wiedzę Egipcjanie otrzymali od mieszkańców Atlantydy – mitycznej krainy, która według Platona miała znajdować się naprzeciw Cieśniny Gibraltarskiej, gdzie dziś znajdują się Azory i Wyspy Kanaryjskie. Mieszkańcy Atlantydy, uciekając przed jej zatopieniem przez morskie wody, przekazali swe tajemnice mieszkańcom starożytnego Egiptu.
Inne teorie głoszą, jakoby piramidy zbudowała nieznana dziś cywilizacja, zamieszkująca niegdyś Ziemię. Inni zakładali istnienie cywilizacji na Marsie i według nich to ona miała stworzyć piramidy.
Niektórzy uczeni uważają, iż układ trzech największych piramid w Gizie odwzorowuje położenie trzech środkowych gwiazd w konstelacji Oriona. Według nich najmniejsza z tych budowli jest nieco odchylona od linii dwóch pozostałych, podobnie jak i najmniejsza gwiazda w pasie Oriona. Dodają oni też, iż szyby w piramidach wybudowano właśnie po to, by według wierzeń starożytnych Egipcjan ułatwić duszy zmarłego faraona drogę do gwiazdozbioru Oriona, gdzie miał mieszkać Ozyrys – bóg zaświatów.
Pojawiały się również teorie głoszące, że piramidy wytwarzają silne pole magnetyczne, dzięki któremu rzeczy w nich pozostawione nie psują się, zaś człowiek w nich przebywający może się zregenerować.
Według innych poglądów budowle te miały być obserwatoriami astronomicznymi lub zegarami słonecznymi.
Najwięcej zagadek wiąże się z piramidą Cheopsa, zwana też Wielką Piramidą. Jest to chyba jedna z najbardziej tajemniczych budowli na świecie. Wokół niej także narosło wiele mitów.
Choć Cheopsa uważa się za jej budowniczego, w oparciu o znalezione w niej w 1837 r. kartusze z imieniem władcy, nie jest całkowicie pewne, że był on w niej pochowany, bowiem nie znaleziono tam jego mumii. Większość uczonych, co prawda, uważa, iż piramida była grobowcem Cheopsa, tylko jego ciało zostało później przeniesione, wykradzione lub zniszczone, jako że piramida została wiele razy splądrowana już w czasach starożytnego Egiptu. Jednak są i tacy, którzy znalezione kartusze uważają za fałszerstwo.
Na temat piramidy Cheopsa powstało wiele różnych, w tym i fantastycznych teorii. Według niektórych hipotez stanowi ona źródło systemu energetycznego o wielkiej mocy, mogącego ochronić naszą planetę przed zagładą, pod warunkiem odnalezienia prawdziwego grobowca Cheopsa i przeniesienia jego mumii do Wielkiej Piramidy.
Powstała też teoria mówiąca, iż w piramidzie Cheopsa zakodowana jest historia ludzkości – jej przeszłość i przyszłość. Każdej komorze i każdemu korytarzowi w piramidzie odpowiadać miałby konkretny okres historyczny.
Istnieje również zagadkowa legenda związana z wizytą Napoleona w Wielkiej Piramidzie w 1798 roku. Według niej cesarz poprosił towarzyszące mu osoby o pozostawienie go samego w Komnacie Królewskiej. Przebywał tam już dłuższy czas, gdy wreszcie jeden z oficerów, wysłany przez swoich zaniepokojonych współtowarzyszy, wszedł do komnaty. Podobno ujrzał Napoleona wstrząśniętego czymś, co ten zobaczył. Gdy oficer spytał o powód tego wzburzenia, cesarz miał odpowiedzieć: „Nieważne. I tak by nikt nie uwierzył.” Legendy różnie tłumaczą reakcję Napoleona – wspominają o spotkaniu przez niego ducha Aleksandra Macedońskiego lub o odkryciu sekretnego tunelu do ukrytej „komnaty wiedzy”.
Jak widać, wokół piramid narosło sporo rozmaitych teorii i pewnie jeszcze niejedna powstanie. Większość z nich przypomina opowieści science fiction, co tylko dowodzi, iż zagadki piramid od dawna fascynowały i rozpalały wyobraźnię wielu osób.
Czy rzeczywiście w budowlach tych tkwi jakaś niesamowita tajemnica, a jeśli tak, to czy zostanie kiedyś odkryta? Trudno powiedzieć. Jak bowiem mówi arabskie przysłowie: „Czas jest wyzwaniem dla wielu rzeczy, ale piramidy są wyzwaniem dla czasu”.

Dorota Pansewicz